به گفته سازمان ملل، برای دستیابی به انتشار کربن صفر تا سال 2050، آسیای مرکزی به یک جهش عظیم انرژی نیاز دارد، نه سرمایه گذاری بیشتر.
امروزه سوخت های فسیلی 95 درصد از کل عرضه انرژی را در پنج کشور آسیای میانه شامل قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان تشکیل می دهند. این کشورها برای انجام تعهدات خود تحت توافقنامه پاریس و حرکت به سمت سیستم انرژی کم کربن و پایدار، باید یک گذار انقلابی از سوخت های فسیلی به انرژی های تجدیدپذیر انجام دهند.
یافته های تحلیلی منتشر شده توسط کمیسیون اقتصادی اروپا (UNECE) نشان می دهد که در سناریوی افزایش پایداری عرضه انرژی از طریق استفاده از منابع انرژی سنتی، منطقه بین سال های 2020 تا 2050 به سرمایه گذاری حدود 1.407 تریلیون دلار نیاز دارد.
با این حال، با توجه به پتانسیل بالا و هنوز استفاده ناکافی منطقه برای تولید انرژی های تجدیدپذیر، رسیدن به صفر انتشار گازهای گلخانه ای تا سال 2050 مستلزم افزایش حداقلی 2.15 درصدی در کل سرمایه گذاری انرژی در یک دوره 30 ساله خواهد بود. به عبارت دیگر، انتقال از وابستگی کنونی به سوخت‌های فسیلی به صفر خالص، مستلزم تغییر جهت سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر است، اما با حداقل هزینه افزایشی 0.07 درصد در سال.
تا سال 2050، منطقه می تواند به انتشار کربن صفر دست یابد، مشروط بر اینکه تصمیمات سیاستی درستی اتخاذ شود و مشوق های مناسب برای تغییر جهت سرمایه گذاری در نظر گرفته شود.
اولگا آلگایرووا، دبیر اجرایی UNECE می گوید: «تحلیل ما به پتانسیل بزرگ انرژی تجدیدپذیر در پنج کشور آسیای مرکزی اشاره می کند. – تا سال 2050، منطقه قادر به دستیابی به انتشار کربن صفر خواهد بود، مشروط بر اینکه تصمیمات سیاستی درستی اتخاذ شود و مشوق‌های مناسب برای هدایت مجدد سرمایه‌گذاری وجود داشته باشد. من از دولت‌های آسیای مرکزی می‌خواهم که از این فرصت برای انجام تعهدات خود و در عین حال تضمین امنیت انرژی و ایجاد مشاغل سبز استفاده کنند.»
طبق گزارش UNECE 2022 وضعیت انرژی های تجدیدپذیر، کشورهای آسیای مرکزی شاهد افزایش بی سابقه ظرفیت انرژی های تجدیدپذیر هستند که عمدتاً توسط انرژی خورشیدی و بادی هدایت می شود.
بنابراین، در قزاقستان، سرمایه گذاری در منابع انرژی تجدیدپذیر در سال 2019 0.8 میلیارد دلار افزایش یافته است. منابع طبیعی غنی این کشور و چشم انداز وسیع برای پروژه های انرژی بادی و خورشیدی در مقیاس بزرگ، قزاقستان را به یک رهبر بالقوه در گذار منطقه به انرژی سبز تبدیل کرده است.
در قرقیزستان و تاجیکستان بیش از 90 درصد برق از طریق برق آبی تولید می شود. با این حال، پتانسیل انرژی آبی این کشورها هنوز به طور کامل مورد بهره برداری قرار نگرفته است: قرقیزستان حدود 13 درصد و تاجیکستان تنها حدود پنج درصد از پتانسیل آبی خود را استفاده می کنند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، پیش از اجلاس جهانی جاه طلبی آب و هوا در سپتامبر 2023، خواستار افزایش چشمگیر سرمایه گذاری در انرژی های تجدیدپذیر در سراسر جهان شد.
