از پرونده MK: یوگنی واختانگف، که در سال 1883 در ولادیکاوکاز به دنیا آمد، با نادژدا بایتسوروا، اهل این شهر ازدواج کرد. آنها یک پسر به نام سرگئی داشتند. به نوبه خود ، سرگئی پسری داشت که به افتخار پدربزرگش یوجین نامیده شد. اوگنی دو دختر دارد که یکی از آنها دینا وختانگوف است.

– دینا اوگنیونا، پدربزرگت را پیدا کردی؟

– بله، من هنوز پدربزرگم سرگئی – پسر اوگنی واختانگف را به یاد دارم. او خوش تیپ بود – قد بلند، بسیار باریک. کافی است به عکس او نگاه کنید تا بفهمید با چنین داده هایی او می تواند بازیگر شود. اما سرگئی معمار شد و با میرهولد روی ایجاد تئاتر خود GosTIM (تئاتر دولتی میرهولد) کار کرد. – آقای.). این ساختمان اکنون به یک فیلارمونیک تبدیل شده است – تالار چایکوفسکی. سپس در یک دفتر معماری مشغول به کار شد و مدتی ریاست آن را بر عهده گرفت.

همسر پدربزرگ سرگئی هم معمار بود و پسرشان یعنی پدرم از موسسه هنری سوریکوف فارغ التحصیل شد و هنرمند شد. پس از آن، او عنوان آکادمیک آکادمی هنر روسیه را دریافت کرد. پدر در تخلیه، در اومسک، جایی که واختانگوفسکی در طول جنگ کار می کرد، به دنیا آمد. مادرم که یک ورزشکار حرفه ای بود، مربی شنا بود. آنها در یک کمپ ورزشی که در آن مادرم شنا تدریس می کرد، ملاقات کردند. او در گروه ارشد بود و او پنج سال از او بزرگتر بود. خیلی زیبا بودند. عکس دوران کودکی ام را پیدا کردم – می گویند من روی آن شبیه پدربزرگم هستم.

– پدربزرگ شما 15 ساله بود که یوگنی بوگراسیونویچ درگذشت، یعنی باید پدرش را به یاد می آورد. او و پدرت در مورد خانواده چه گفتند؟

– خوب، از افسانه های خانوادگی ما چه بگویم؟ .. پدربزرگم سرگئی زیاد سیگار می کشید، به من گفت چرا. زیرا پدربزرگ او، پدربزرگ من، باگریون واختانگف، کارخانه تنباکوی خود را داشت و همه خانواده به طور طبیعی سیگار می کشیدند. و اوگنی بوگراسیونوویچ (اینگونه مرسوم است که نام پدر کارگردان را بنویسید. – “MK”) دود کرد. حتی زمانی که باگریشن ازدواج پسرش را تایید نکرد و از ولادیکاوکاز پول برای او ارسال نکرد، سیگار را برای او رد نکرد. او پول نمی فرستاد، بلکه سیگار می فرستاد – همیشه. و همه ما این اعتیاد ارثی به نیکوتین را داریم. من خودم از 15 سالگی سیگار می کشم، مادر و پدرم سیگار می کشیدند اما خواهرم ترک کرد.

از پدربزرگم سرگئی نیز چنین افسانه ای در مورد کارخانه شنیدم: افرادی با بینایی ضعیف یا کاملاً نابینا در آنجا کار می کردند. زیرا سیگارها باید بسته بندی می شد و چنین افرادی با دستان خود بهتر از افراد بینا «دیدن» داشتند. و پس از انقلاب، دولت جدید باگرایون واختانگف را به سوء استفاده از کار نابینایان متهم کرد. اگرچه، برعکس، این او بود که به آنها کار کرد. در اینجا چنین پارادوکس و لمسی به پرتره جد ما وجود دارد.

– و پدربزرگ شما سرگئی در مورد پدر شما ، کارگردان بزرگ ، مبتکر ، بنیانگذار مدرسه تئاتر چه گفت؟

– یوگنی بوگراسیونویچ همیشه در افکار خود با تئاتر همراه بوده است. بعد از ظهرها از تئاتر همیشه با تاکسی به خانه می آمد، شام می خورد و برمی گشت. او همیشه دوست داشت زیبا بپوشد: در یک پاپیون، رنگ سفید را جشن می دانست، او تعطیلات را دوست داشت. شاگرد او ماریا داویدوونا سینلنیکوا به من گفت که چگونه آنها، بازیگران زن جوان، که از تئاتر به خانه می آمدند، بلافاصله بلوزهای سفید خود را شستند، به سرعت آنها را اتو کردند تا بتوانند در شب آنها را در تئاتر بپوشند. بالاخره آنها در فقر زندگی می کردند، بلوزهای دیگری نداشتند، اما باید خواسته های معلم را برآورده می کردند.

– واختنگوف ها چه اصولی داشتند؟ چه چیزی شایسته تلقی می شد و چه چیزی نیست؟ چه چیزی تحت هیچ شرایطی مجاز نبود؟

– پدر و مادر پدرم به شدت با او رفتار می کردند، احتمالاً می خواستند چیز خاصی را در او پرورش دهند. خانواده پدربزرگ بسیار، شاید بتوان گفت، پدرسالار، پاکدست و نه چندان صمیمی بودند. از این رو، وقتی به دنیا آمدیم، پدرم گفت: هرگز مانند پدر و مادرم نخواهم شد. یعنی هیچ ممنوعیتی وجود نخواهد داشت، همه چیز بر اساس عقل است. و همینطور هم شد.

– من نامه نگاری بین اوگنی بوگراسیونوویچ و دوستش اولگ لئونیدوف را خواندم. در یک نامه، او شکایت کرد که به طور کامل کارت را از دست داده است، چیزی وجود ندارد که خانواده اش را برای استراحت در کریمه ببرد. پدربزرگ چی گفت؟

– اگر پسرش، پدربزرگ من هم بازی می کرد، چه می توان گفت. این ارثی است. اما، تا آنجا که من می دانم، هیچ باخت بزرگی وجود نداشت – همانطور که می گویند آنها بدون تعصب بازی کردند. فقط پدربزرگ من شرکت خودش را داشت که شامل معماران و هنرمندان می شد و آنها بازی می کردند.

– در مورد همسر یوگنی بوگراتیوویچ – نادژدا میخایلوونا بایتسوروا که همیشه در سایه شوهر بزرگ خود بوده است، کمی گفته می شود.

او می توانست بازیگر شود، اما خانه دار شد. پس از مرگ همسرش، او یک موزه-آپارتمان در Denezhny Lane ایجاد کرد و مدیر آن بود. همانطور که پدرم می گفت، حتی یک پرتو خورشید هم به آنجا نرسید – بالاخره طبقه اول. به نحوی از اینجا گذشتم، با دقت نگاه کردم: به نظرم می رسد که خورشید کمی وجود داشته است. چیزهای زیادی از خانواده ما به آنجا نقل مکان کردند. نادژدا میخایلوونا بسیار به یوگنی بوگراتیوویچ و خانواده اش ارادت داشت. و او پسرش را خراب کرد: وقتی او از خواب بیدار شد، او که قبلاً بالغ بود، بلافاصله قهوه را روی یک بشقاب داغ به رختخواب بردند. همانطور که اکنون در رستوران های گران قیمت انجام می دهند. بنابراین در صبح – قهوه و یک سیگار. بدون غذا. این موضوع حتی زمانی که او ازدواج کرد نیز صادق بود.

مادربزرگ خیلی خوب پخته بود و من حتی دستور تهیه پای کلم را می دانم. پدرم عاشق پر کردن کلم و تخم مرغ آب پز در آن بود. بله، این دستور وختانگوف است. اما فرقه غذا در خانه نبود، آن را خوب می دانستند… یکی از صفات زندگی، نه بیشتر. نادژدا میخایلوونا خانه و زندگی را حفظ کرد و اتفاقاً او همیشه به بازیگران جوان کمک می کرد. به عنوان مثال، مادر الکساندر زبروف با او دوست بود، آنها در آربات همسایه بودند. او ساشا خود را به نادژدا میخایلوونا نشان داد و او اولین کسی بود که استعداد بازیگری را در او دید.

واختانگف دو خواهر داشت – نینا و صوفیه. نینا تمام عمرش را با آنها زندگی کرد، اما ما چیزی در مورد خواهر دومش، سوفیا، نمی دانیم، جز اینکه شوهرش چکیست بود.

هیچ یک از نوادگان واختانگف شروع به پرداختن به تئاتر نکردند. مثلاً من در موزه هنرهای شرق به عنوان رئیس کتابخانه کار می کنم که اینجا بی نظیر است. خواهرم به تولید نوازنده‌ها مشغول است و فرزندانش، برادرزاده‌هایم، به سمت طراحی و فناوری‌های آی‌تی رفتند. احتمالاً به این دلیل که همه از قبل فهمیده بودند که بهتر از یوگنی بوگراسیونویچ در تئاتر غیرممکن است. اما اصولاً به نظر می رسد همیشه از او و تئاتر کمک و حمایت می کنیم.

– چه مفهومی داره؟

ما دیگر برای جایی در آفتاب نمی جنگیم. وقتی ویکی‌پدیا را باز می‌کنید، می‌توانید بخوانید واختانگف و خانواده‌اش چه کسانی هستند. و مردم برای رسیدن به آنجا جان خود را از دست می دهند.

– نام خانوادگیت را عوض کردی؟

– نه، من واختانگف هستم، اما برادرزاده هایم نام خانوادگی دیگری دارند. من بچه ندارم

– معلوم می شود که شما تنها جانشین نام خانوادگی هستید؟

– بله، من بزرگتر از اولاد هستم، اما این را دستاورد خود نمی دانم. و سپس، برادرزاده ها، اگر بخواهند، می توانند نام خانوادگی خود را تغییر دهند. ما در حال حاضر نوه داریم. من فقط مسن ترینم و اینجا، در ولادیکاوکاز، ما ریشه داریم. پدر وقتی زنده بود با پسرعموها، پسرعموهای دوم و خواهران از خط پدربزرگ و مادربزرگ ارتباط برقرار می کرد. جستجو لازم خواهد بود، اما این وظیفه نسل های آینده است. تولد در چنین خانواده ای تجربه جالبی است.

– شما مجبور نبودید برای نام خانوادگی رنج بکشید؟ آیا آنها به شما نگفتند: “دینا، تو واختانگف هستی، چگونه رفتار می کنی”؟

– من مجبور نبودم، اما معلمان در مدرسه به پدرم گفتند. به لطف تئاتر و به ویژه کارگردان آن، کریل ایگورویچ کروک، نام واختانگف اکنون با قدرتی تازه شعله ور شده است.

– آیا شما از چیزهای خانوادگی چیزی دارید که برای آن ارزش قائل هستید و به فرزندان خود منتقل خواهید کرد؟

همه چیز به موزه منتقل شده است. اینجا در خانه در ولادیکاوکاز، فقط یک دهانه عاج دادیم، منبت کاری شده است. این فقط بلندگوی شخصی اوگنی بوگراسیونویچ است. من خیلی خوشحالم که اینجا هستم، چنین تعطیلاتی است. و از این بابت از تئاتر بسیار سپاسگزارم. خانواده افتخار می کند.

– و با این حال جای تعجب است که با داشتن ریشه های ولادیکاوکاز، برای اولین بار به این شهر آمدید. چگونه اتفاق افتاد؟

– پس این اتفاق افتاد. اما اکنون در خیابان ها، خانه پدربزرگم (او شگفت انگیز است) قدم می زنم – و احساس می کنم اینجا را ترک نکردم.

ولادیکاوکاز.